معرفی گرایش کارشناسی ارشد زبان و ادبیات انگلیسی

قبلا دو گرایش مترجمی و آموزش زبان انگلیسی را معرفی کردیم.  در این مقاله به بررسی یکی دیگر از گرایش‌های مجموعه زبان انگلیسی، زبان و ادبیات انگلیسی پرداخته می‌شود. بدیهی است که با شنیدن ترکیب اسمی «ادبیات انگلیسی» نویسنده مشهور، ویلیام شکسپیر در ذهنمان تداعی می‌شود. هنرمندی که آثار شگرفی نظیر مکبث و اتللو و لیر شاه خلق نموده است و یا نویسنده‌ای نظیر ساموئل بکت را با نمایش‌نامه در انتظار گودو یا جورج اورول را با کتاب قلعه حیوانات می‌شناسیم. و یا حتی نویسندگان دیگری نظیر جیمز جویس که با خلاقیت‌های خود در زبان‌شناسی و شکستن هنجارهای زبانی وسعت ادبیات انگلیسی را به‌اندازه قابل‌توجهی گسترش داده‌اند.

تمام این آثار و نوشته‌های ادبی را می‌توان در یک گرایش از مجموعه گرایش‌های زبان انگلیسی تحت عنوان ادبیات و زبان انگلیسی یافت که عموماً هدف آن کسب مهارت‌های چهار گانه (درک مطلب، صحبت کردن، خواندن و نوشتن) زبان انگلیسی و نیز آشنایی با ادبیات انگلیسی و شکوفایی استعداد و ذوق ادبی علاقه مندان آن می‌باشد. ادبیات انگلیسی از دوران رنسانس تاکنون تمام آن چیزی است که ادبیات انگلیسی مدرن نام دارد. ادبیات مدرن در اکثر دانشگاه‌های جهان تحت عنوان رشته ادبیات انگلیسی ارائه می‌شود.

در واقع، ادبیات انگلیسی به مطالعه متون ادبی به زبان خارجه اطلاق می‌گردد که پیکره آن را شاعران و نویسندگانی نظیر ویلیام شکسپیر، جورج اورول، ادوارد ویلیام بلیک و امیلی برونته و لرد بایرون و ادوارد فیتزجرالد و ساموئل بکت و چندین نویسنده و شاعر به نام دیگر تشکیل داده‌اند. گرایش ادبیات انگلیسی زبان ارشد بیشتر به مطالعه و بررسی آثار ادبیات انگلیسی پرداخته می‌شود و پیشینه زبان انگلیسی، نویسندگان گوناگون و نحوه نگرش آنها مورد نقد و تحلیل قرار می‌گیرد.

به عبارت دیگر دقیقاً به همان صورت که فرد خارجی در دانشگاه‌های کشور خودش ادبیات فارسی را مورد مطالعه و بررسی قرار می‌دهد، دانشجوهای رشته ادبیات انگلیسی نیز آثار ادبی خارجی را در داخل کشور به چالش می‌کشند. از آنجایی که بیشتر دانشجویان این گرایش از سطح زبان به نسبت بالایی برخوردار هستند، غالب کلاس‌های این گرایش از حالت کلاس صرفاً آموزشی زبان به سمت کلاس ادب و نقد و تحلیل آثار فاخر می­رود. در دانشگاه‌های ایران به‌نوعی به مطالعه در حوزه ادبیات انگلیسی، بررسی آثار ادبی، ترجمه آثار شاخص ادبیات و بحث در مورد ریشه‌شناسی زبان و ادبیات انگلیسی توجه می‌شود.

مفاد امتحانی گرایش زبان و ادبیات انگلیسی

با نگاهی به دفترچه کنکور کارشناسی ارشد مجموعه زبان متوجه می‌شوید که باید از 240 سؤال دروس تخصصی و عمومی به 60 سؤال تخصصی مربوط به این گرایش ،60 سؤال زبان عمومی و نهایتاً در مجموع 120 سؤال در مدت 150 دقیقه پاسخ داد.

دروس امتحانی به شرح جدول ذیل می­باشد:

زبان عمومی

زبان تخصصی

بررسی دروس ارائه شده در مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات انگلیسی

شناخت فلسفه‌ی ادبیّات (درس اصلی-2 واحد)

درک ادبیات، عملاً مقدمه‌ای عمیق درباره مبنای ادبیات، شعر و نثر ارائه می‌دهد و سپس در گستره‌ی وسیعی از ادبیات متعارف و غیرمتعارف سراغ دلایل پیدایش آن‌ها می‌گیرد. از اهداف این درس از گرایش زبان و ادبیات انگلیسی،  آشنایی محقّقان جوان با صاحب نظران برجسته‌ی فهم انتقادی و مطالعه آثار آنها است.

نقد ادبی 1 و2 هر کدام (درس اصلی-2 واحد)

در طی دوره‌های آموزشی نظریه و نقد ادبی، دانشجویان با طیف گسترده‌ای از نظریه‌ها با مبانی فلسفی، روانی، اجتماعی و فرهنگی و چارچوب‌های نظری اصلی درباره‌ی نقد ادبی مدرن آشنا می‌شوند و خواندن متون ادبی را بر اساس قواعدی خاص تمرین می‌کنند.

نقد و بررسی ادبیات فارسی (درس اصلی-2 واحد)

در این درس گرایش زبان و ادبیات انگلیسی،  با فراهم شدن امکان مقایسه، دانشجویان کارشناسی ارشد ادبیات انگلیسی با اهمیت ادبیات فارسی و مفاهیم جهان شمول پژوهشگران ادبی زبان فارسی آشنا می‌شوند.

داستانِ بلند (درس اصلی-2 واحد)

این درس را می‌توان مجالی مغتنم برای بحث درباره رمان دانست که در آن رمان نه فقط به عنوانِ یک روش، بلکه بینشی روایی و آگاهی جمعی که به یادآوری تشکّل‌ها و تغییرشکلِ جوامع، اجتماع‌ها و ملّت‌ها می‌پردازد. ساختار درس شاملِ مطالبی درباره شکل‏گیری رمانِ مدرن و مضمون‏های مشابه است. همچنین در طول نیمسال، از میان تعدادی از رمان‌های برگزیده دهه‌های 1910 تا 1990 آزمون کنفرانس مانندی برگزار می‌شود و دانشجویان علاوه بر انواع رمان‌ها با گونه‌های مختلف نقد نیز آشنا می‌شوند.

داستانِ کوتاه (درس اصلی-2 واحد)

در این درس دانشجویان با داستان کوتاه مدرن؛ به مثابه شکلی از ادبیّات با توان بی نظیر برای روشنداشتِ زیست جهانِ کنونی، آشنا می‌شوند. محور بحث، تمرکز بر تحقیقاتِ مربوط به عناصر ظریف و ضروری یی است که در کالبدِ داستان‌های کوتاه جان[دوباره] می‏دمد. ما با یکدیگر همکاری می‌کنیم تا پیام کانونی اثری را که می‌خوانیم کشف و چگونگی لمس [مفهوم] زندگی را در آن بیان کنیم.

دوره تجدید حیات ادبی (درس اختیاری-2 واحد)

در این درس از گرایش زبان و ادبیات انگلیسی، دانشجویان حجم چشمگیری از ادبیاتِ قرن شانزدهم، عصری که شکسپیر در آن می زیست، را مطالعه می‌کنند. درس، مقدمه‌ای بر ادبیات انگلیسی عصر نوزایی (رنسانس) است که در انواع بافت‌های تاریخی نظیر شاعرانه، روشنفکرانه، مذهبی و سیاسی ارائه می‌شود.

ادبیاتِ قرون 17 و 18 (درس اصلی-2 واحد)

مورّخان ادبی، پس از شلگل و هزلیت، انقلاب فرانسه را عامل اصلی ظهور مکتبِ هنری رمانتیک می‌دانند. با توجه به تأثیر مهم این رویداد سیاسی بر زندگی و فرهنگ اروپائیان، بررسی تأثیر ایده‌های انقلابی و انقلاب فرانسه بر نویسندگی بریتانیایی‌ها در طی سالهای انقلابی و دوران حکومت ناپلئون اهمّ مطالبِ این درس است. در این درس از گرایش زبان و ادبیات انگلیسی، علاوه بررسی شعر، به عنوانِ موضوعِ اصلی، به نثر نیز پرداخته می‌شود.

شعر مابعدالطبیعی (متافیزیکی) و جان میلتون (درس اصلی-2 واحد)

در این درس نمونه‌های شعر شاعرانِ به اصطلاح ما بعد الطبیعی (متافیزیکی) و جان میلتون در پرتو نظریه‌های ادبی جدید با تأکید بر پساساختارگرایی مطالعه می‌شود. برای این منظور استاد مقالاتی را انتخاب می‌کند تا برای روزامدسازی دانشجویان، به همراه متونِ دیگر در کلاس ارائه شود. شکافتِ تاریخی ـ اجتماعی موجود در بافت (سیاقِ) این اشعار نیز از طریقِ تعیین موضوعاتی خاص برای طرح و بحث در کلاس پُر می‌شود.

ادبیات آمریکا (درس اختیاری-2 واحد)

هدف از ارائه گرایش زبان و ادبیات انگلیسی، این درس علاوه بر آشنایی دانشجویان با شخصیّت ها، مفاهیم و ایده‌های مهم در ادبیّاتِ آمریکا، خواندن آثار گذشتگانی از قبیلِ توماس جفرسون، توماس پین، امرسون، جان آپدایک و تونی موریسون است.

شعر مدرن (درس اصلی-2 واحد)

«مدرن» کلمه‌ای واحد با کابردهای متکثر است؛ بدین معنا که هر دوره‌ی ادبی ممکن است بنا به دلایل و ویژگی‌های خاص، مدرن تلقی شود. با این حال، در زمان ما، این کلمه با قرن بیستم و حوادث و تغییرات عظیم اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و البته ادبی برخاسته از آن پیوندی تنگاتنگ دارد. امروزه «مدرن» افزون بر اشاره به یک جنبش ادبی خاص که در دهه‌های آغازینِ قرن بیستم سَربرآورد به بسته‌ای (مجموعه‌ای) مفهومی و رسمی نیز اطلاق می‌شود. در درس شعر مدرن علاوه بر سایر ملاحظات، دو حالت بالا نیز باید بررسی شود تا امکانِ ارزیابی اهداف پیدا و پنهانِ آن فراهم آید. شاعران و شعرهای پیشنهادشده با وجودِ جامع و نهایی نبودن، نمونه‌های مناسبی در این زمینه به شمار می‌روند. امید است که دانشجویان در آینه‌ی این اشعار تصویری از قرن بیستم را نظاره کنند.

بررسی آثار نمایشنامه نویسان بزرگ جهان (درس اختیاری-2 واحد)

در این درس از گرایش زبان و ادبیات انگلیسی،  به برخی از بزرگترین آثار نمایشی ادبیات انگلیسی پرداخته می‌شود. دانشجویان باید این آثار را مطالعه و به مفاهیم اساسی مشترک در میانِ آن‌ها توجّه کنند.

پایان نامه (درس اصلی-4 واحد)

مقطع کارشناسی ارشد رشته‌ی ادبیات انگلیسی با نوشتن پایان نامه به اتمام می‌رسد. در این مرحله دانشجویان تشویق می‌شوند تا درباره‌ی یکی از موضوعاتِ ادبیات انگلیسی که به لحاظِ شخصی به آن‌ها مرتبط و از حیثِ علمی بدیع و روزآمد باشد تحقیقی را انجام دهند. آن‌ها معمولاً پنج ماه فرصت دارند تا پایان نامه‌ی خود را با مشاوره و پشتیبانی یک کمیته‌ی نظارت، شاملِ استاد راهنما و مشاور، تکمیل کنند.

ادامه تحصیل

دوره دکترا در تمام رشته‌ها دوره تحقیقات و پژوهش است. بررسی ساخت‌های زبانی به‌صورت آماری، فرهنگ و فلسفه زبان و شاخص‌های ادبیاتی جزو مباحث پرکاربرد در دوره دکترا هستند. معمولاً در دوره دکتری رشته ادبیات انگلیسی گرایش دانشجو همان موضوعی است که در مقطع کارشناسی ارشد گذرانده است. در این دوره دانشجویان باید در انتهای دوره تحقیقاتشان در طول مقطع دکتری را به‌صورت تز یا پایان‌نامه دوره دکترا ارائه دهند و تحصیلات تکمیلی به نحوی به اتمام می‌رسد.

زمینه‌های اشتغال

بازار کار این گرایش نیز مشابه دیگر رشته‌های رقیب نسبتاً داغ است. از همکاری در دانشگاه‌ها، مراکز علمی و پژوهشی و مراکز آموزش عالی به عنوان هیأت علمی به عنوان اصلی‌ترین بازار کار گرفته تا حوزه‌های تحقیقاتی و مترجمی، آموزش و تدریس زبان می‌توان نام برد. به علاوه همکاری با وزارت امور خارجه هم در حیطه تخصص کاری این افراد می‌گنجد و دانشجویان این رشته بعد از اتمام تحصیل می‌توانند در مراکز دولتی و غیر دولتی و در سازمان‌ها و مؤسساتی که با کشورهای دیگر در تعاملند به همکاری بپردازند. در صورت علاقه مندی فارغ‌التحصیلان این رشته به ترجمه، می‌توانند به ترجمه‌ی متون ادبی، شعر، نمایشنامه، داستان و رمان نیز بپردازند. از طرفی دانشجویان رشته ادبیات انگلیسی عموماً از شانس مهاجرت خوبی برخوردارند و اگر بتوانند در دوره ارشد یک ‌رشته را هم‌زمان با ادبیات انگلیسی تحصیل کنند، در دانشگاه‌های خارجی به‌راحتی می‌توانند به ادامه تحصیل بپردازند.

مطالعه این مقالات را به شما پیشنهاد میکنیم

آشنایی با آزمون بین المللی تافل

معرفی گرایش کارشناسی ارشد آموزش زبان انگلیسی

معرفی گرایش کارشناسی ارشد مترجمی زبان